นอกจากไม้ดอก ไม้ประดับ ที่คนนิยมเลี้ยงไว้เพื่อความสวยงาม และสามารถปลูกไว้ภายในบ้านได้แล้ว ยังมี ‘บอนไซ’ ที่ใครหลายคนอาจจะยังไม่รู้จักด้วยนะ วันนี้ ร้านดอกไม้ GREAT FLOWER STUDIO จะพาทุกคนไปรู้จักกับบอนไซยอดนิยมกัน จะมีต้นไม้ชนิดไหนบ้าง ตามไปดูกันเลย!
บอนไซคืออะไร? ใช่ชื่อต้นไม้หรือเปล่า?
บอนไซไม่ใช่ชื่อประเภทหรือพันธุ์ของต้นไม้แต่อย่างใด หากแต่เป็นศิลปะเก่าแก่แขนงหนึ่งของญี่ปุ่น ซึ่งเดิมมีต้นกำเนิดมาจากประเทศจีนตั้งแต่ราว 2,000 ปีก่อน
บอนไซ คือ เทคนิคการเพาะพันธุ์และเลี้ยงต้นไม้ขนาดใหญ่ไว้ในกระถาง จะเรียกว่าการย่อส่วนต้นไม้ก็ได้ หรือเป็นการจำลองต้นไม้นั่นเอง โดยจะมีการดัดกิ่งก้านให้โค้งงอด้วยลวดเพื่อความสวยงาม นับเป็นศิลปะอย่างหนึ่งที่ใช้เทคนิคหลากหลาย และทำให้เกิดความเพลิดเพลินได้มากเลยทีเดียว
ต้นไม้หรือไม้พุ่มที่มีลำต้นเป็นไม้ยืนต้นเกือบทุกชนิดที่มีกิ่งก้านสามารถนำมาทำเป็นบอนไซได้ ทั้งนี้ ขึ้นอยู่กับวิธีการบำรุงรักษาและความเหมาะสมด้วย
9 ต้นไม้ที่ได้รับความนิยมและเหมาะจะนำมาทำเป็นบอนไซ
ต้นจูนิเปอร์ / Juniper
Juniperus เป็นสกุลขนาดใหญ่ของไม้สนและไม้พุ่มที่เขียวชอุ่มตลอดปีซึ่งมีมากกว่า 50 ชนิด ซึ่งเป็นที่นิยมในฐานะบอนไซ จูนิเปอร์ทุกสายพันธุ์สามารถปลูกเป็นบอนไซได้
คนนิยมนำจูนิเปอร์มาทำเป็นบอนไซด้วยเหตุผลสองประการ อย่างแรก ใบขนาดเล็กเข้ากันได้ดีกับขนาดที่สวยงามของบอนไซได้เป็นอย่างดี และอย่างที่สอง จูนิเปอร์เป็นต้นไม้ที่ทนทานต่อการตัดแต่งกิ่งที่รุนแรง จูนิเปอร์บอนไซไม่เจริญเติบโตได้ดีนักหากปลูกไว้ในบ้าน และจำเป็นต้องปลูกในดินแห้ง
ต้นสน / Pine
ต้นสนหรือ Pine เป็นที่นิยมในการทำบอนไซ เนื่องจากความแข็งแรงคงทนของมันและสามารถฝึกได้ จริง ๆ แล้วต้นสนสามารถทำบอนไซได้เกือบทุกแบบเลย มันมีลักษณะเฉพาะเหมือนเข็มที่มัดรวมกันไว้ และเปลือกไม้ที่กลายเป็นสะเก็ดเมื่ออายุมากขึ้น
ต้นเมเปิ้ลญี่ปุ่น / Japanese Maple
เมเปิ้ลญี่ปุ่นเป็นต้นไม้เนื้อแข็งที่มีชื่อเสียงด้วยใบสีแดงเบอร์กันดีหรือสีเขียวที่เปลี่ยนเป็นสีแดงสด สีส้ม หรือสีเหลือง เมื่อถึงฤดูใบไม้ร่วง เปลือกของต้นเมเปิ้ลญี่ปุ่นมักมีสีเขียวหรือสีแดง เปลี่ยนเป็นสีเทาหรือน้ำตาลอมเทาเมื่อมีอายุมากขึ้น
คำเตือนสำหรับผู้ชื่นชอบบอนไซแต่ไม่มีเวลามากพอที่จะดูแลมัน เมเปิ้ลญี่ปุ่นต้องการน้ำมากนะ โดยเฉพาะอย่างยิ่งช่วงที่มันกำลังโต ต้องคอยรักษาระดับอุณหภูมิ รดน้ำทุกวัน และอาจต้องรดน้ำหลายรอบในหนึ่งวันด้วยซ้ำ
ต้นบ๊วย / Japanese Flowering Cherry
ตามธรรมเนียมญี่ปุ่น เชื่อว่าต้นบ๊วยเป็นสัญลักษณ์ของมิตรภาพ บ๊วยหลาย ๆ สายพันธุ์ อย่าง Japanese Flowering Cherry สามารถนำมาทำเป็นบอนไซได้อย่างสวยงามเลยทีเดียว
ไม้ประดับผลัดใบชนิดนี้ไม่เพียงงามสง่าเท่านั้น แต่ยังเลี้ยงง่าย ฝึกง่าย เพราะกิ่งก้านและลำต้นของมันมีความยืดหยุ่นและจัดเป็นรูปทรงได้ง่าย
แม้ว่าบอนไซบ๊วยจะสามารถปลูกในบ้านได้ แต่อาจประสบปัญหาแสงไม่เพียงพอ เพราะมันจะสามารถโตได้ดีที่สุดเมื่อปลูกกลางแจ้งมากกว่า
ต้นซีดาร์ / Cedar
เปลือกต้นซีดาร์ที่แข็งและขรุขระทำให้เป็นตัวเลือกยอดนิยมในหมู่ผู้ที่ชื่นชอบบอนไซ ต้นซีดาร์เป็นไม้สนที่เขียวชอุ่มตลอดปี มีกระจุกคล้ายเข็มสั้น ๆ ไปทั่วทั้งกิ่ง ทำให้เป็นอีกหนึ่งบอนไซที่สวยงามมาก
แต่ต้นซีดาร์ไม่เหมาะกับผู้ที่เพิ่งเริ่มต้นการทำบอนไซนะ เพราะมันการดูแลอย่างพิถีพิถันเป็นพิเศษ ต้องมีความเชี่ยวชาญเฉพาะทางเพื่อดูแลให้ซีดาร์บอนไซเติบโตได้อย่างเหมาะสมและประสบผลสำเร็จ
ต้นไทรหัวโสม / Ginseng Ficus
ไทรหัวโสมถือเป็นสายพันธุ์ที่เป็นตัวเลือกที่ยอดเยี่ยมสำหรับผู้ที่เพิ่งชื่นชอบและอยากหันมาดูแลบอนไซสักต้น เพราะเป็นต้นไม้ที่แข็งแรง ไทรหัวโสมมีลักษณะเฉพาะด้วยรากอากาศและใบสีเขียวเข้มรูปไข่
เราไม่ต้องดูแลบอนไซไทรหัวโสมมากนัก เพราะมันไม่ต้องการแสงมากเท่ากับบอนไซพันธุ์อื่น ๆ ที่ได้รับความนิยม ทั้งยังเติบโตได้ดีในสภาพอากาศที่อบอุ่น แค่มีแสงสว่างก็อยู่ได้แล้ว โดยไม่ต้องเลี้ยงในที่แจ้งและโดนแสงแดดโดยตรง
ต้นไทรย้อยใบแหลม / Weeping Fig
ไทรย้อยใบแหลมลักษณะเหมือนร่มนี้ เป็นอีกหนึ่งบอนไซที่ได้รับความนิยมไม่แพ้บอนไซชนิดอื่นเลย รากบนพื้นดินที่บิดเป็นเกลียวเป็นลักษณะเด่นที่ดึงดูดให้นำมาทำเป็นบอนไซ
นอกจากรูปลักษณ์ภายนอกแล้ว ไทรย้อยใบแหลมยังเป็นไม้ยืนต้นที่แข็งแรงและมีความยืดหยุ่น เหมาะสำหรับปลูกในบ้านด้วย
ต้นเบี้ยเศรษฐี / Dwarf Jade
เบี้ยเศรษฐีเป็นไม้พุ่มกึ่งป่าดิบชื้นที่เหมาะจะนำมาทำเป็นบอนไซสำหรับผู้เริ่มต้นเช่นกัน เบี้ยเศรษฐีดูคล้ายกับพืชวงศ์ Crassula ovata แต่มีใบเล็กกว่า
บอนไซเบี้ยเศรษฐีเติบโตได้ดีในบ้าน แต่ต้องมีแสงแดดส่องถึงโดยตรงเกือบตลอดวัน พวกมันยังสามารถปลูกนอกบ้านได้ด้วย แต่ไม่ทนกับอุณหภูมิต่ำ
ต้นทับทิม / Pomegranate
เปลือกหนาผูกเป็นปมและดอกไม้ที่ออกผลและโดดเด่นของทับทิมทำให้เป็นต้นบอนไซที่ได้รับความนิยม ลักษณะเป็นตะปุ่มตะป่ำตามธรรมชาติและรูปลักษณ์แบบโบราณยิ่งทำให้ได้รับความนิยมอย่างยิ่ง
บอนไซทับทิมสามารถปลูกกลางแจ้งได้ตลอดทั้งปีในสภาพอากาศที่อบอุ่น หรือปลูกในบ้านในบางช่วงของปีก็ได้ ทั้งนี้จะต้องดูแลเรื่องอุณหภูมิไม่ให้ต่ำจนเกินไป
บอนไซอาจจะยังไม่เป็นที่แพร่หลายในประเทศไทยมากนัก แต่หวังว่าต้นไม้ 8 ชนิดที่ GREAT FLOWER STUDIO นำมาฝากทุกคนกันในวันนี้ จะเป็นไอเดียสำหรับเพื่อน ๆ ที่อยากเริ่มต้นการเลี้ยงบอนไซได้นะ